50 Tygodni w Mieście Nauki

Od 19 do 25 lutego w Mieście Nauki odbywał się Tydzień Humoru. W trakcie wydarzenia pokazano, co nauka ma do powiedzenia na temat humoru, śmiechu i uśmiechu. Imprezą otwierającą była interdyscyplinarna sesja poświęcona ustaleniom na temat humoru w obszarach psychologii, pedagogiki, lingwistyki, psychiatrii i historii nauki. Ciekawym wydarzeniem było spotkanie w katowickim Pałacu Młodzieży, gdzie popularyzatorzy z portalu Crazy Nauka przybliżyli specyfikę i naukowe znaczenie Nagród Ig-Nobla, odbyła się również rozmowa z prof. Peterem K. Jonasonem – laureatem tejże nagrody z 2014 roku. W Tygodniu Humoru zaplanowano także projekcie filmów należących do klasyki polskiej i światowej komedii – pokazy odbyły się w katowickim kinie Światowid. Z kolei na deskach Teatru Śląskiego pojawili się artyści z grupy Impro Silesia, którzy odegrali tworzone na żywo, improwizowane przedstawienie komediowe, a następnie odbyli z publicznością rozmowę na temat warsztatu i kulis pracy aktorów zajmujących się humorem improwizowanym. Ważnym punktem Tygodnia Humoru były liczne zajęcia warsztatowe.

Kolejnym tygodniem był Tydzień Trzech Kultur (26 lutego – 3 marca). W trakcie wydarzenia pokazano, jak różne kultury mogą nie tylko współistnieć, ale także wzajemnie się przenikać i wzbogacać. Uczestnicy mieli okazję obejrzeć interesujące wystawy, poznać alfabet arabski i hebrajski, wysłuchać przybliżających trzy kultury wykładów, które wygłosili znamienici goście reprezentujący różne religie i wyznania, być świadkami międzykulturowej debaty, wziąć udział w warsztatach ceramicznych oraz arabskiej sztuki zdobienia ciała henną, a także wysłuchać koncertów – chóru ewangelickiego w kościele ewangelickim w Katowicach i zespołu Etnos Ensemble w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Katowicach. W ramach Tygodnia Trzech Kultur przygotowano również projekcję filmu Notre-Dame płonie w Kinoteatrze Rialto oraz zorganizowano zwiedzanie cmentarza żydowskiego przy ul. Kozielskiej i wycieczkę zabytkowym tramwajem do Będzina, gdzie zwiedzano siedzibę Fundacji Brama Cukermana.

Od 4 do 10 marca trwał Tydzień Kosmiczny. Dla dzieci, młodzieży i dorosłych przygotowano serię spotkań, wykładów, dyskusji i warsztatów, w ramach których mogli dowiedzieć się m.in., jak buduje się kosmiczne rakiety, jak działają teleskopy, jak zostać astronautą oraz jak zrobić karierę w sektorze kosmicznym. Dużym zainteresowaniem cieszyła się misja balonu stratosferycznego, której start odbył się z terenu Planetarium – Śląskiego Parku Nauki. Balon z zawieszką Europejskiego Miasta Nauki wzleciał na wysokość 38 293 m n.p.m. W Tygodniu Kosmicznym przypadł Dzień Kobiet – z tej okazji zorganizowano pokaz filmowy w Kinie Kosmos oraz dyskusję o kobietach w kosmosie. Hitem Tygodnia Kosmicznego była wizyta dr. inż. Sławosza Uznańskiego, astronauty projektowego Europejskiej Agencji Kosmicznej. Można było nie tylko posłuchać rozmowy o przygotowaniach do lotu na Międzynarodową Stację Kosmiczną, ale również wziąć z nim udział w treningu sportowym. Tydzień Kosmiczny zakończyła gala finałowa LXVII Olimpiady Astronomicznej i Konkursu Direction: Space.

Jedenastym tygodniem w Mieście Nauki był Tydzień Liczb. Celem tygodnia było pokazanie wszechobecności i użyteczności liczb, czyli popularyzacja nauk ścisłych poprzez wskazanie dziedzin życia codziennego, w których wykorzystywane są: matematyka, fizyka, chemia i informatyka. Do młodszych uczestników skierowane zostały przede wszystkim aktywności pozwalające czerpać przyjemność z wykorzystania nauk ścisłych, czyli proste konkursy matematyczne, informatyczna minigra terenowa, budowanie robotów z klocków LEGO z elementami programowania i pokazy chemiczne. Młodzież licealna mogła zapoznać się z bardziej zaawansowanymi zagadnieniami dotyczącymi eksploatacji baz danych czy wykorzystania druku 3D w lotnictwie i astronautyce. Do dorosłych i osób starszych skierowano m.in. zajęcia z komputerowej obróbki obrazu i wykłady poświęcone zagadnieniom finansowym. W Tygodniu Liczb przypadło Święto Liczby Pi. Z tej okazji przygotowano mnóstwo atrakcji, m.in. odbył się Bieg Liczby Pi. W biegu wzięło udział ponad dwieście osób, w tym kilkadziesięcioro dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Dorośli stanowili najliczniejszą grupę uczestników i startowali na dystansie 3140 metrów.

EMNK 2024 w Parlamencie Europejskim

Od 20 do 22 lutego w ramach Dnia Nauki Polskiej w Europejskim Mieście Nauki Katowice 2024 odbywała się wizyta przedstawicielek i przedstawicieli Konsorcjum Akademickiego – Katowice Miasto Nauki w Parlamencie Europejskim. 20 lutego zaplanowano dwie debaty. Pierwszą poświęconą tematowi nauki i edukacji jako głównego instrumentu transformacji regionów na przykładzie Śląska poprowadził prof. dr hab. Tomasz Pietrzykowski, prorektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach ds. współpracy międzynarodowej i krajowej. Podczas otwarcia wykład inauguracyjny pt. Zazieleniamy węglowe serce Europy wygłosiła prof. dr hab. Iwona Jelonek z Wydziału Nauk Przyrodniczych, radna Sejmiku Województwa Śląskiego. Wizyta była m.in. okazją do zaprezentowania prac prowadzonych przez uniwersytet europejski Transform4Europe, międzynarodowy sojusz dziesięciu uczelni, którego członkiem jest Uniwersytet Śląski w Katowicach.

Konferencja naukowa SPNJO

1 marca w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej w Katowicach odbyła się konferencja naukowa pt. „Komunikacja, interakcja i emocje w klasie językowej”. Była jednym z wydarzeń organizowanych w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 w paśmie Miasto – Region – Akademia. Podczas spotkania poruszony został temat komunikacji międzypokoleniowej i rosnącej roli sfery afektywnej w procesie glottodydaktycznym. Podkreślono, że wspólna przestrzeń, którą tworzą uczniowie i nauczyciel, stanowi szczególne miejsce pozytywnego oddziaływania na ich dobrostan. Wydarzenie było okazją do wspólnej refleksji nad podejmowaną tematyką, dzielenia się doświadczeniami i dobrymi praktykami w projektowaniu zajęć językowych, podczas których panuje klimat sprzyjający autentycznej komunikacji, ujawnianiu się emocji i otwarciu na drugiego człowieka, zrozumienia, zaangażowania i ciekawości. Uczestnicy wspólnie zastanowili się nad szerszymi implikacjami poruszanych zagadnień dla zawodu nauczyciela języków obcych w tych trudnych czasach. Organizatorem wydarzenia było Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

HarSval – nowy projekt Centrum Studiów Polarnych

Wraz z początkiem marca rozpoczął się duży predefiniowany projekt bilateralny pt. „HarSval Bilateral Initiative Aiming at Harmonisation of the Svalbard Cooperation”. Projekt został zainicjowany przez Polskie Konsorcjum Polarne. We współpracę zaangażowano 11 partnerów z Polski oraz 14 partnerów z Norwegii. Kierownikiem przedsięwzięcia jest dr Dariusz Ignatiuk z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (Centrum Studiów Polarnych). Celem projektu jest wzmocnienie stosunków dwustronnych między Norwegią a Polską, rozszerzenie sieci partnerów oraz zakresu dotychczasowych działań badawczych, a także transfer wiedzy, technologii, doświadczeń i najlepszych praktyk.

Inicjatywa będzie realizowana przez 12 miesięcy w okresie od 1 marca 2024 roku do 28 lutego 2025 roku, budżet projektu wynosi 1 580 000 €. Finansowanie zagwarantowane jest z Mechanizmu Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014–2021.

Tydzień Mózgu

Od 11 do 15 marca na Uniwersytecie Śląskim odbywał się Tydzień Mózgu 2024 w ramach światowego Brain Awareness Week. W ramach obchodów tego naukowego święta przewidziano popularnonaukowe wykłady stacjonarne i online, których tematyka skupiała się na wszystkim, co związane z mózgiem, jego rozwojem, pochodzeniem i działaniem. Wydarzenie miało na celu promowanie wiedzy z zakresu neuronauki, neurobiologii, kognitywistyki oraz psychologii i było skierowane głównie do studentów i uczniów, ale także wszystkich osób interesujących się tematem mózgu. Organizatorami wydarzenia byli: Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska UŚ, Instytut Inżynierii Biomedycznej UŚ, Instytut Filozofii UŚ oraz Koło Naukowe Do Góry Mózgami.

XVIII Święto Liczby Pi

Tegoroczne Święto Liczby Pi odbywało się 14 i 15 marca w Katowicach, Chorzowie i Sosnowcu. Wykład inauguracyjny pt. Nieskończoność a modelowanie wielowymiarowe w sporcie wygłosili dr Grzegorz Mikrut i dr hab. inż. Robert Roczniok, prof. AWF z Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach. Podczas wydarzenia uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych brali udział w licznych wykładach, warsztatach, pokazach organizowanych przez pracowników i studentów Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych. Wydarzenie było okazją m.in. do udziału w rywalizacji drużyn matematycznych w rozwiązywaniu zadań, doświadczeniach z prądem, warsztatach magicznej chemii czy ze skanerem rentgenowskim. Studenckie Koło Naukowe Fizyki Medycznej przygotowało dla uczestników fascynującą przygodę w escape roomie, w którym można było zgłębiać tajemnice związane z fizyką medyczną oraz pracą fizyka medycznego. Tradycyjnymi elementami Święta Liczby Pi była Kawiarnia Szkocka, nawiązująca do lokalu w przedwojennym Lwowie, gdzie spotykali się najwybitniejsi polscy matematycy, oraz konkurs „Pilionerzy”, nawiązujący do popularnego telewizyjnego teleturnieju.

Wydarzenie zorganizowane było w paśmie Miasto – Region – Akademia w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Było także częścią Tygodnia Liczb w ramach EMNK 2024.