Pod urokiem starożytości

W 1993 roku z inicjatywy dwóch studentów: Zbigniewa Kadłubka i Józefa Budzyńskiego na ówczesnym Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego zostało powołane do życia Koło Młodych Klasyków. Przez lata funkcjonowania „wychowało” wielu młodych badaczy oraz osób zainteresowanych językami starożytnymi i kulturą klasyczną. Koło naukowe jest aktywne do dziś, a o tym, w jaki sposób realizują się w nim studenci obecnego Wydziału Humanistycznego, opowiadają dwaj przedstawiciele: Wiktor Nogajczyk i Oskar Marciniak oraz opiekunka koła dr Edyta Gryksa-Pająk, adiunkt w Instytucie Literaturoznawstwa Wydziału Humanistycznego UŚ.

Studenci z Koła Młodych Klasyków z opiekunką dr Edytą Gryksą-Pająk
Studenci z Koła Młodych Klasyków z opiekunką dr Edytą Gryksą-Pająk

Spotkania członków koła naukowego odbywają się w tradycyjny sposób. Każdemu zgrupowaniu towarzyszy dany temat. Z racji swoich szerokich zainteresowań, do których należą m.in. latynistyka, poezja łacińska oraz motyw polowania w antyku, dr Edyta Gryksa-Pająk stara się przybliżyć młodym ludziom niebanalne zagadnienia oraz te aspekty historii, o których być może jeszcze nie słyszeli.

– Tak rodzi się pasja – mówi naukowczyni. – Kiedy słyszysz o nieszablonowych rzeczach z dziedziny, która cię interesuje, starasz się je bliżej poznać. Dzięki temu dowiadujesz się o wielu ciekawych wątkach, które pociągają do kolejnych faktów, historii i odkryć. W ten sposób buduje się prawdziwe zainteresowanie i chęć samodzielnej pracy naukowej. Jako opiekunka koła staram się, by studenci, którzy współpracują z nami tylko gościnnie, spędzili ten czas jak najbardziej owocnie, a ci, którzy chcą na dłużej związać się z filologią klasyczną czy mediteranistyką, otrzymali dobry start do dziedziny, którą dla siebie wybrali.

Jednym z największych przedsięwzięć członków koła był udział w trzech edycjach programu „Współmyślenie w humanistyce” (2019–2020, 2020–2021, 2021–2022). Był to projekt skierowany do nauczycieli akademickich. Udział polegał na stworzeniu grupy studentów, z którymi naukowiec będzie działał badawczo.

– Dobrałam wtedy studentów z po-lonistyki, bibliotekoznawstwa i filologii klasycznej, co stworzyło bardzo zgrany zespół – opowiada opiekunka.

– Pierwszy projekt był prowadzony na temat starożytności na łonie natury, drugi dotyczył gier i zabaw w ciągu wieków, a trzeci koncentrował się wokół sztuki w antyku i motywami związanymi ze sztuką w dydaktyce, muzealnictwie czy innych ośrodkach edukacyjno-kulturowych. Zorganizowaliśmy konferencje ogólnopolskie, własne działania dydaktyczne oraz konkursy dla szkół ponadpodstawowych. Teksty konferencyjne oraz prace laureatów konkursów zostały opublikowane przez wydawane przez nas czasopismo „Classica Catoviciensia Scripta Minora” oraz w Szkicach o antyku pod moją redakcją. 

Czasopismo „Classica Catoviciensia Scripta Minora” jest wydawane już od ponad 20 lat. To zbiór artykułów studentów i pracowników Uniwersytetu Śląskiego oraz autorów zewnętrznych.

– Tematyka naszego czasopisma jest różnorodna – mówi Wiktor Nogajczyk, absolwent polonistyki Wydziału Humanistycznego UŚ, członek koła naukowego. – Podejmowana problematyka koncentruje się głównie na antyku greckim, rzymskim oraz innych krainach Śródziemnomorza. Oprócz naszych artykułów publikowane są recenzje i sprawozdania z ważnych wydarzeń. Publikujemy również teksty przekładów z oryginalnych tekstów łacińskich czy greckich na język polski, z opracowaniami.

Studenci Koła Naukowego Młodych Klasyków lubią dzielić się swoją wiedzą. Oskar Marciniak, student II roku I stopnia Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych, opowiedział m.in. o ich aktywności podczas Dni Otwartych Uniwersytetu Śląskiego.

– Warsztaty, które prowadziłem dla młodzieży, dotyczyły języków klasycznych w kulturze masowej oraz ich tłumaczenia. Przedstawiłem uczestnikom, gdzie języki klasyczne są obecne we współczesnej literaturze. Jako przykłady podałem popularne pozycje, po które chętnie sięga wielu czytelników, takie jak Harry Potter, Władca Pierścieni czy Alicja w Krainie Czarów. Dla maturzystów wraz z koleżanką z roku Wiktorią Gajdą przygotowałem warsztaty na temat języków klasycznych w kulturze masowej, głównie w muzyce.

Nieczęsto się dziś zdarza, by młodzi ludzie fascynowali się dorobkiem kultury klasycznej. Młodzi klasycy z Uniwersytetu Śląskiego cenią jednak jej wartość i chcą podzielić się swoją pasją nie tylko z młodszymi kolegami.

– Wszystko, co mamy dzisiaj, zawdzięczamy starożytności – podsumowują studenci.

Autorzy: Katarzyna Suchańska
Fotografie: archiwum prywatne